ARTVÄ°NLÄ°LERÄ°N KÄ°TAPLARI:

BURSA’DA BÄ°R YUSUFELÄ°LÄ°: ÂÅžIK YETÄ°MÎ

 Åžahver KARASÜLEYMANOÄžLU

 BilindiÄŸi gibi Bursa Artvinlililerin ikinci ili. Bursa’ya yerleÅŸen hemÅŸehrilerimizin sayısı, Artvin’in toplam nüfusunun en az üç katı. Yani Artvin’de bir, Bursa’da üç Artvin var. Çok boyutu olan ve deÄŸiÅŸik açılardan incelenmesi gereken bu olgudan söz edecek deÄŸiliz. Bu yazımızda, Bursa’ya yerleÅŸen emekli öÄŸretmen, ozan Mehmet Alptekin (Yetimî)’den söz edeceÄŸiz.

Yetimî, Bursa’daki yüz binlerce Artvinliden biri. Ama çok farklı biri. Tam bir Yusufeli sevdalısı. Evinin bir katı kitap dolu. Tam bir kitap kurdu. Ülke sorunlarına karşı duyarlı bir eÄŸitimci. Temel sorunlarımızı ÅŸiirlerinde dile getiren toplumsal çarpıklıkları ustaca sergileyen bir ozan. Ä°lerlemiÅŸ yaşına karşın gençlerde bulunmayan bir coÅŸkuyla çevresine pozitif enerji saçan bir büyüÄŸümüz. Yakından tanıdıktan sonra kendisiyle gurur duymaya baÅŸladık. Kendimize örnek almak istedik. Öyle umuyoruz ki, Yetimî ile tanışanlar, böylesine yaÅŸama sevinciyle dolu, sanata-kültüre deÄŸer veren, dostluÄŸu önemseyen bir kiÅŸiyle bir araya gelmekten mutluluk duyacaklardır.

Bu mutluluÄŸu duyanlardan biri de benim. Meslektaşım Yetimî, yukarıda sözünü ettiÄŸim özelliklerinden dolayı, Yusufeli Kül.Der.BaÅŸkanı olan eÅŸimi Bursa’dan arayıp görüÅŸ ve önerilerini iletmeye baÅŸladı. Ardından sık sık mektuplar yazdı. GeniÅŸ kütüphanesinde bulunmayan bazı kitapları satın alıp kendisine göndermemizi rica etti. Artvin ve Yusufeli ile ilgili ÅŸiirlerini ciltleyerek cildin üzerine de eÅŸimle benim adımızı yazarak bize ulaÅŸtırdı. Daha sonra baÅŸka konulardaki eserlerini güzel el yazısıyla ciltli biçimde kitaplığımıza armaÄŸan etti. Yetimî öÄŸretmenimizin gönderdiÄŸi bu ciltler, bizim için çocuklarımıza kalacak manevi deÄŸeri büyük çalışmalardandır.

Yetimî’nin uzaktan uzaÄŸa Yusufelililerin Ankara’daki örgütsel çalışmalarına katılması, moralsal destek saÄŸlaması, karşılıklı fikir alış veriÅŸinde bulunması takdire deÄŸer bir davranış. Bu bakımdan telefon ve mektuplaÅŸarak ilerlettiÄŸimiz dostluÄŸumuzu, görüÅŸerek de pekiÅŸtirmek istedik. Bu yaz, Gemlik’teki araÅŸtırmacı-yazar dostum, Artvinli meslektaşım Sevgi Åženol ısrarla bizi davet etti. Kendisine bir günlüÄŸüne de olsa uÄŸradığımda Yetimî’den de söz açtım. Bursa’ya geçince görüÅŸeceÄŸimi söyledim. Sevgi Åženol’da Yetimî için aynı duyguları dile getirdi. Tanıştığını, birlikte ziyaret edebileceÄŸimizi belirtti. Bunun üzerine, Yetimî’ye telefon ederek, yola çıktık.

Bursa’ya varınca yetmiÅŸlik bir meslektaşımız bizi güler yüzle karşıladı. HoÅŸ beÅŸten sonra bizi beklerken bir iki saat önce yazdığı ÅŸiiri okudu. Dört kıtalık bu ÅŸiir deÄŸerli öÄŸretmenimizin konuklara, dostlara verdiÄŸi önemi sergiliyordu. Bu ÅŸiiri sizlerle paylaÅŸmak istiyorum : 

Bekleyip dursan da elinde çakmak

Çıra varsa kolay ateÅŸi yakmak

Sizi bilmem ama bana zor gelir

Dost gelecek diye yollara bakmak.

GerçeÄŸi söylemek gerekse eÄŸer

Geleni beklemek çok zormuÅŸ meÄŸer

Asık yüz, çatık kaÅŸ görmek deÄŸil de

Tatlı dil, güler yüz her ÅŸeye deÄŸer.

Hele de mesleki sohbet baÅŸlarsa

Biribirlerini dostça taÅŸlarsa

Sohbet bitmez ama gün çabuk biter

Dostun yolu uzak zamanı darsa.

Bir uzun bekleyiÅŸ sona erince

Sıcak sam yelleri eser serince

YETÄ°MÎ ÅŸad olur, hasreti biter

Dostlar hanesine ÅŸeref verince.

Yetimî’nin kütüphanesini görünce bir öÄŸretmen maaşıyla bu kadar kitabı nasıl biriktirdiÄŸine ÅŸaÅŸtım. Ayrıca kendi iÅŸlerini yapmak üzere bir cilt atölyesi de kurmuÅŸ. Tek kitabın bile girmediÄŸi milyonlarca evin olduÄŸu ülkemizde Yetimî gibi kaç kiÅŸi var bilemiyorum. Ancak ÅŸunu çok iyi biliyorum ki, evlerimize kitap girmeye baÅŸladıktan sonra birçok sorunlarımızın daha kolay çözüleceÄŸidir.

Yetimî’ye kültürle sanatla ilgilenen Bursa’daki hemÅŸehrilerimizi sorduk. Tümüyle de tanıştığını belirtti. Zamanımız olsaydı onlarla da görüÅŸtürebileceÄŸini açıkladı. On kadar basıma hazır kitabı olan Yetimî’nin sosyal iliÅŸkileri de çok yoÄŸundu. Yaşıyla ters orantılı olarak çok dinamikti. Çevresine hep pozitif enerji saçıyordu, dünyaya olumlu bakıyordu.

Bu ilginç ve nitelikli hemÅŸehrimizi çok kısa olarak sizlere tanıtmak isterim. Hakkında yazı yazan bir edebiyat doktorunun da belirttiÄŸi gibi Mehmet Alptekin, 20.04.1929 da Artvin’de doÄŸmuÅŸtur. Ä°kisi erkek biri kız üç kardeÅŸin en büyüÄŸüdür. Babası, annesi ve kız kardeÅŸi kendisi beÅŸ yaşındayken ikiÅŸer ay ara ve sırayla ölmüÅŸler. Ä°ki erkek kardeÅŸ amcasının koruması altında ortaokulu bitirinceye kadar kalırlar. Ortaokuldan sonra öÄŸretimine devam edemeyince Kars Cılavuz Köy Enstitüsü’nü birinci sınıfından baÅŸlatarak beÅŸ yıl okur. 1950 de öÄŸretmen olunca Artvin Ä°line verilir. Sırayla beÅŸ yıl Yusufeli’nde, üç yıl Hopa’da, 1,5 yıl askerlikte ve askerliksonra Erzurum’da görev yapar. 18 yıl ilköÄŸretimde çalıştıktan sonra 1968-69 öÄŸretim yılında Erzurum Kazım Karabekir EÄŸitim Enstitüsü matematik bölümünü bitirir. 6 yıl Erzurum’da, iki yıl da Bursa’da orta öÄŸretimde çalıştıktan sonra 2.8.1976 emekliye ayrılır. Halen Bursa’da oturmaktadır. Ä°kisi evli üç kız bir oÄŸlu var.

Bu yazımı, iki Yusufelili ozan Aydın Baba ile Yetimî’nin karşılıklı deyiÅŸmelerinden bir örnek sunarak tamamlamak istiyorum :

YUSUFELÄ°LÄ° AYDIN BABA Ä°LE YETÄ°MÎ (MEHMET ALPTEKÄ°N) KARÅžILAÅžMASI (I.Bölüm)

AYDIN BABA

Özledik Yetimî o memleketi

Üzüm, incir veren dalı unutma

Çoruh Vadisi’nin bol bereketi

Kovanlardan taşan balı unutma.

YETÄ°MÎ

Dille anlatılmaz güzellikleri

Say kalmasın bir tek çalı unutma

Geçen mazi oldu gelmez ki geri

Emanettir dünya malı unutma.

AYDIN BABA

Havasıyla suyu şifa her derde

Cennet bulursun her bastığın yerde

Bin bir renk açıyor o vadilerde

DüÅŸlere yansıyan al’ı unutma.

YETÄ°MÎ

Her mevsim ayrı bir güzeldir daÄŸlar

Kayalardan billur dereler çaÄŸlar

Baharda bezenir bahçeler baÄŸlar

Serilir yemyeşil halı unutma.

AYDIN BABA

Yetimî gençliÄŸin iyi hatırla

Anlatılmaz sıla üç-beÅŸ satırla

Yolculuk ederken huysuz katırla

Uçurumdan düÅŸen nalı unutma.

YETÄ°MÎ

Sıcak bastırmadan gidip de erken

Orak bulup ekin, çayır biçerken

BoÄŸazın kuruyup ayran içerken

BardaÄŸa sıçrayan kal’ı(*) unutma.

AYDIN BABA

Unuttuk hasuta, kavut, hediÄŸi

Çocukken herkesin bolca yediÄŸi

AYDIN BABA’nın hiç binemediÄŸi

Azgın Çoruh’taki salı unutma.

YETÄ°MÎ

YETÄ°MÎ bir ÅŸiir gibi okunan

Tüm güzellikleri bizlere sunan

Analarımızca kuy’da(**) dokunan

Bayramlık giysimiz şalı unutma.

  (*) Kal: Çekirge

(**) Kuy: Dokuma tezgâhı

YUSUFELÄ°LÄ° AYDIN BABA Ä°LE YETÄ°MÎ (MEHMET ALPTEKÄ°N) KARÅžILAÅžMASI (II.Bölüm)

AYDIN BABA

Okyanusu geçip çayda boÄŸulduk

Kendimizi düze vurmadık Üstad

Toplumsal gerçekler ile yoÄŸrulduk

Çıkar için düÅŸler kurmadık Üstad.

YETÄ°MÎ

Ay ile Merkür’e giderken dünya

Biz bilime kafa yormadık Üstad

Ä°çinde yaÅŸadın bizzat gördün ya

Bu çaÄŸa bir türlü uymadık Üstad.

AYDIN BABA

Söylenen dinlenen kutsal türküydü

KoyduÄŸumuz tavır doÄŸru ülküydü

Sırtımıza binen toplum yüküydü

Para pul üstünde durmadık Üstad.

YETÄ°MÎ

Bir iktidar gelir olursun iyi

Biri piÅŸmiÅŸ diye yedirir çiÄŸi

Olmuyor insanın her istediği

YozluÄŸu kültürle sarmadık Üstad.

AYDIN BABA

Adımız geçmedi vurgun talanda

Direnen bizlerdik zorlu alanda

Arkadan vurulup yalnız kalanda

Bunun hesabını sormadık Üstad.

YETÄ°MÎ

Üzülme AYDIN’ım bu düzen böyle

Onlar her ne derse oluyor öyle

Sen ne kadar doÄŸru söylersen söyle

Yalancıyı köyden kovmadık Üstad.

AYDIN BABA

YETÄ°MÎ sorma hiç AYDIN BABA’yı

Halkına yurduna takmış kafayı

Her yerde gösterdik üstün çabayı

Yine de hedefe varmadık Üstad.

YETÄ°MÎ

YETÄ°MÎ hiç haksız makam kapmadık

Yasaya uymayan hizmet yapmadık

Doğru bildiğimiz yoldan sapmadık

Düzene bir türlü uymadık Üstad.

Bu makale 805 kez okundu.