DeÄŸiÅŸen alışkanlıklarımız…

Eski geleneksel alışkanlığımız olan ev oturmaları, gece ziyaretleri itibarını öylesine kaybetti ki; neredeyse yok olup gidiyor. Bu gidiÅŸe bir milletin köklü alışkanlığı tarih oluyor denilebilir. Günümüz insanı evinde televizyonunun karşısında olmayı tercih ediyor. Günün stresini, yorgunluÄŸunu evinde atmaktan yana bir tutum sergileniyor. Televizyon programları, diziler, haberler derken gecenin büyük bir bölümü televizyona esir düÅŸerek geçiyor. 

Televizyon insanları hem gece ziyaretlerinden uzaklaÅŸtırıyor hem de insanın okuma isteÄŸini yok ediyor. Her türden programlar olunca okumayı üÅŸünen insan canıma minnet deyip gömülüyor koltuÄŸuna. Toplumun büyük çoÄŸunluÄŸu aynı düÅŸünceden yana tavır takınınca karşımıza okumayan bir toplum çıkıveriyor. Dahası iÅŸ hayatının dışında insanın kalan zamanını kahvehaneler ve televizyon meÅŸgul edip duruyor.

Günümüzdeki ziyaretler daha çok bir cenaze evinde taziye ziyaretinde bulunma, bir hasta ziyareti için ya da komÅŸunun mutluluÄŸunu paylaÅŸma adına göz aydınlığı verilmek için bir araya gelinerek yapılıyor. Ya komÅŸunun oÄŸlu askerden gelmiÅŸtir, ya eve gelin getirilmiÅŸtir bütün bunlar önemli birer neden olduklarından ziyaret sebebi olarak algılanmaktadır.

Devletler gibi milletlerde kabuk deÄŸiÅŸtiriyor.

Zaman her ÅŸeyi silmiyor ama alıp bir yerlere götürüyor.

Otuz senesinin, kırk senesinin öncesinde hayat bulan yaÅŸam ÅŸimdilerde çok farklı duruyor. KomÅŸuya baÅŸsaÄŸlığı vermek için taziye ziyaretlerini elbette seviyoruz. Aramızdan ayrılan insan için gözyaşı döküyor yakınlarının acısını canı gönülden paylaşıyoruz.

Ve dini geleneÄŸimizi hiç bozmuyoruz.

Ölünün arkasından mahalle imamı bir hafta boyunca Yasini Åžerif okuyor.

Merhumun ruhu için dualar edip Fatiha okuyoruz. Cenaze evinde ilk gece neredeyse hocanın dışında herkes sus pus, kaybedilen kardeÅŸin, oÄŸlun, annenin, babanın acısı sindirilmeye çalışılıyor. Cenaze evinde akÅŸamları yüce Kuran’ın tilaveti büyük sessizlik içinde dinleniyor.

Ä°nsan bedeni yüce kur’anın gizemli belagati ile sarsılır, insanın içini gözyaşı ve hüzün kaplar. Tilavetin sonunda kısa bir dini sohbetin ardından mahalle imamı müsaade isteyerek cenaze evinden ayrılır. Kimse imama dönüp hocam henüz erken biraz daha kalsaydınız demez. Dense de çok istekli söyleyiÅŸ deÄŸildir bu.

Ä°mamla birlikte vücut bulan o hüzünlü havanın dağılması istenir.

Zira gecenin ilerleyen saatlerini imamın önceliÄŸine bırakmayı kimse istemez. Sohbete geçilmeden evvel Ä°mamın arkasından merhumla ilintili bir iki vaka anlatılır, bu anlatımların sonunda genelde alçak sesle gülümsenir. Bu gülümseyiÅŸ merhumu iyi bir anısıyla hatırlamaktan çok, her insan yaşıyor olmasını bir ÅŸans gibi görür ve galiba birazda bunun mutluluÄŸu için gülümser. Ä°nsan bu ya böylesi gecede ölümü hatırlaması gerekirken daha çok ölümü hatırlamamanın hesapları içinde bulmak ister kendini. Cenaze evinde olunmasına raÄŸmen kimse ölümü aklından bile geçirmez.

            Çok geçmez o engellenemeyen meraklı yanımız her ÅŸeyin önüne geçer.

Birisi bir köÅŸeden bir laf eder. Konu spordur, ekonomidir, günlük iÅŸlerdir, iÅŸtir, dükkândır, evdir, arabadır hiç fark etmez. Nasılsa sohbet derinlik kazanmıştır. Birden bütün yollar dolanıp siyasette birleÅŸir. Siyasetin içinde hep geçim derdi, ekonomik sıkıntı var olmuÅŸtur. Bu iki tema sohbeti tamamlama adına önemlidir. Ve gece amacının dışına çıkar. Bir siyaset gecesi yaÅŸanır adeta.

Sohbetin konusu hiç önemli deÄŸil dedik ya; Nasılsa konuÅŸmanın biçimini elinde tutan ve sözü kimseye bırakmayan birileri hep çıkmıştır. Sadece farklı olan ÅŸey konuÅŸmacı kendini benimsetip dinlettirebiliyorsa gece oturması hem keyifli olacak hem de uzayacaktır. EÄŸer öne çıkan konuÅŸmacı bu meziyetlerden uzak ise kalabalıkta ufaktan baÅŸlayan sıkıntının yerini ikili sohbetler almaya baÅŸlayacaktır. Gecenin erken bitmesini saÄŸlayan tek neden de belki ikili sohbetlerin oluÅŸturduÄŸu gürültü ve birlikte sohbet edememektir.

Ne kadarı doÄŸru yapılıyor bu elbette tartışılabilir, ancak yinede cenaze evinde mistik duyguların öne çıkması gecenin ruhuna uygun sohbetler edilmesi eski geleneÄŸimizdendir.

 Toplum olarak bu durumu önemsemeliyiz…

                                                                                                                   Sevgi ile kalın.

Bu makale 259 kez okundu.