Aydın KARASÜLEYMANOĞLU
YARGIDAN ANILAR
06.08.2016

 YARGIDAN ANILAR

Bilineceği gibi anıların iki özelliği var. Birincisi, salt yazanı ilgilendiren anılar, ikincisi de bir kişinin anıları olsa da toplumu da ilgilendiren anılar. Bir kişinin odak noktası olduğu, çevresinde oluşan olayları yorumlayarak sunduğu, okurun birikimine katkı yapan anılar bizce önemlidir.

Ünlü hukukçu Faruk Erem’in “Bir Ceza Avukatının Anıları” adındaki kitabını yıllar önce okumuş çokta etkilenmiştim. Suçluları savunmakla geçen bir ömürde, ne ilginç anılar oluşmuştu. Bu anılar kitaplaştırılmasaydı, biz bu alanda olanlara yabancı kalacaktık. Yine Emniyet Genel Müdürlüğü de yapan hemşehrimiz Gürbüz Atabey’in kitaplaştırdığı anılarında da ilginç saptamalar var. Yine Zülfü Livaneli’nin babası hukukçu Sabri Livaneli’nin de (aslen Yusufeli Bıçakçılar köyünden) yayımlanmış ilginç mesleki anıları var.

Bu anı kitaplarını okuyunca, hiç bilmediğiniz bir alana bile kapı aralayabiliyorsunuz. Size yabancı olan bir dünyada olup biteni öğrenebiliyorsunuz.

Anı ülkemizde yaygın olmasa da, yazınımızın önemli dallarından biridir. Hemen her meslekten anılarını yazanlar oldu. Bu alanda da çok kitaplar çıktı.

Sözü Hakkı Dursun Uygur’un “Yargıdan Anılar” kitabına getirmek istiyoruz. 40 yıl yargıçlık, savcılık ve avukatlık yapan Sn.Uygur’un sekizinci kitabı bu. 40 yıllık hizmetten sonra fahri olarak, İstanbul Barosu avukatlık staj eğitiminde öğretim görevlisi olarak hizmet veriyor. Yazımını sürdürdüğü “Unutamadıklarım” adındaki kitabı da yakında basılacak.

Aslen Yusufelili olan Uygur, annesinin ilçesi Şavşat’ta 1927 de doğar. İlkokulu Şavşat’ta, ortaokulu Ardahan’da, liseyi Trabzon’da okur. (O yıllarda Artvinliler Erzurum, Kars ve Trabzon lisesinde okuyorlardı. Çünkü Artvin’de 1954’e kadar lise yoktu.) 1951 de A.Ü.Hukuk Fakültesini bitirir. Bir süre Ankara Barosu avukatı olarak çalıştıktan sonra, yedek subay hâkim olarak Erzurum’da askerliğini tamamlar. Etibank Murgul Bakır İşletmesi hukuk müşavirliğinde bulunur. Daha sonra da emekli olana kadar yurdun değişik yerlerinde hâkimlik yapar.

Uygur, anılarında eski Artvin’den kesitler de sunuyor. 70 yıl önceki ilimizin görüntülerini yazıyla gözler önüne seriyor. Anıların bir bölümü Artvin’le ilgili olsa da, büyük bir bölümü de meslekle, görev yaptığı yerlerle ilgili. Uygur, sunuş yazısında şöyle diyor: “Atamalarla konup göçtüğümüz yerlerin coğrafyasını, etnik özelliğini, örf ve adetlerini, duruşma ve keşiflerde tarafların karşılıklı iddialaşmasından doğan esprilerini okuyacaksınız…”

Ülkenin gerçek yüzünü bir yargıcın kaleminden dinlemenin de ayrıcalığı var. Gezip göremediğimiz yöreler için fikir sahibi olmak için bu kitabı dikkatlice okumak gerekiyor.

Yazar, görev sırasında tanıdığı meslektaşlarından, onların davranışlarından söz ediyor. Mesleğinin önemini şöyle yorumluyor: “Hâkim, savcı ve avukat, yargı görevinin üçayağıdır. Tıpkı sacayağının ayakları gibi. O ayakların ayni eşitlikte yere sağlam basması adalette en önemli kuraldır. Bu kural, adaletin türlü etkilerden korunmasını sağlar.”

Adalete güvenin % 20’lere düştüğü, iktidar baskısıyla kararların alındığının yazılıp çizildiği günümüzde, bu kuralı özler olduk. Yargıç ve savcıların cüppelerinin düğmesiz olmasının anlamını kavrayanlar çok azaldı. Adalet iktidarın baskı aracı oldu algısını silmek zorlaştı.

Hakkı Dursun Uygur, Artvinli hukukçulardan Muammer Yazar, Adalet Bakanlığı da yapan Fehmi Alpaslan, İstanbul Başsavcısı Nedim Demirel ve İsmail Çağal’dan da söz ediyor. Mesleklerinin doruğuna çıkan bu değerli hukukçuları bizler biliyoruz ama bizden sonraki kuşak zor anımsayacaktır. Bu arada lisede fen kolunun edebiyat derslerine giren espritüel İsmail Çağal’ı dinlemek için edebiyat kolundan birkaç kişi onun derslerine katılırdık. İyi bir hatip olan Fehmi Alpaslanı siyasi mitinglerde izlerdik. Muammer Yazar için meslektaşları “hukuku konuşturan adam” dediklerini çok kez duymuşumdur.

Uygur, dönemindeki yargı sistemiyle ilgili düşüncelerine de kitabında yer vermiş. Eleştirilerini dile getirmiş.

Yazar, Artvin nostaljisi başlığıyla eski dönemleri anlatıyor. Esnaflardan, ilimizin tanınmış kişilerinden söz ediyor. Bu arada ilin değişik ilçelerinden görüntüler koymuş kitabına. Bunlar içinde tarihi değerde fotoğraflar da var.

İlerlemiş yaşına karşın, kitaplar yayımlayan, dostlarına postalayan, anılarını canlı tutan değerli hemşehrimizin “sonsöz”ünden bir alıntı yaparak yazımızı sonlandıralım: “…Anılar zaman geçtikçe değer kazanır. Her anıda, sonrakiler için yararlanacakları mesajlar her zaman vardır. Gelecek kuşaklar, o mesajları okuyup esinlensinler. Yaşamınızın kaydını tutan belleğiniz henüz taze iken anılarınızı yazınız.”

____________________________

Yargıdan Anılar/Hakkı Dursun Uygur/Anı/3.baskı 304 s./İstanbul 2014.

 


Bu makale 782 kez okundu.

Yazarın Diğer Yazıları
Serhad Artvin Gazetesi © 2012 Tüm Hakları Saklıdır.
İnönü Caddesi. Karahan İşhanı No:16/A - ARTVİN -- Tel :0(466) 212 11 29 - Faks: 0(466) 212 38 84 - E-Posta: osengun{at}hotmail.com